Over HiSPARC
- Plattegrond van Nijmegen met daarop de bij NAHSA betrokken scholen.
Rond 2003 ontstond in Nijmegen onder regie van de afdeling subatomaire fysica aan de Radboud Universiteit een eerste netwerk van kosmische stralingsdetectoren in Nederland: de "Nijmegen Area High School Array" (NAHSA). Naast een detectiestation op het dak van de universiteit werden diverse scholen in de directe omgeving benaderd met de vraag of zij actief mee wilden werken aan "het meten van kosmische lawines".
Het enthousiasme waarmee dit initiatief ontvangen werd, leidde kort daarna tot eerste stappen op weg naar een landelijke organisatie. Tijdens een druk bezochte bijeenkomst van docenten uit het voorgezet middelbaar onderwijs en wetenschappers bij het Nikhef in Amsterdam, werden de eerste plannen gepresenteerd om een serie van clusters van detectoren rond Nederlandse instellingen voor wetenschappelijk onderwijs/onderzoek op te zetten. Het "High School Project on Astrophysics Research with Cosmics" (HiSPARC) was geboren. Van diverse kanten werd het initiatief met instemming begroet.
Momenteel zijn er, verspreid over heel Nederland, 7 clusters met bijna 100 detectiestations. Daarnaast zijn er ook een aantal clusters in het buitenland. Wilt U met Uw school deelnemen aan het analyseren van meetgegevens of zelf een detector op het dak plaatsen? Hier kunt u zich aanmelden.
- HiSPARC en internationale samenwerking: EuroCosmics.
Niet alleen binnen Nederland heeft het project enthousiaste respons gekregen, maar ook daarbuiten. In 2004 werd de Altran Prijs voor Innovatie gewonnen. Een directe stimulans om een Europees samenwerkingsverband te starten. Doel van deze internationale samenwerking is de kennis en krachten van vergelijkbare projecten binnen Europa te bundelen en ervaringen uit te wisselen.
In 2005 ontmoetten vertegenwoordigers van een aantal projecten (ook uit Rusland en de Verenigde Staten) elkaar voor een eerste overleg. Een jaar later, in 2006, werd het EuroCosmics samenwerkingsverband opgericht. Internationale bijeenkomsten volgden terwijl docenten en leerlingen uit o.a. Polen HiSPARC scholen in Nederland bezochten. In dat jaar werd tevens een gemeenschappelijk voorstel geformuleerd en namens 15 nationaliteiten bij de Europese Gemeenschap voorgedragen voor subsidie. Hoewel het voorstel de laatste ronde van het FP-7 programma bereikte en inofficieel subsidie kreeg toegewezen, strandde de aanvraag uiteindelijk op EU budget beperkingen.
Het aantal meetpunten in Nederland groeit nog steeds (~100). Daarnaast maken ook een aantal projecten buiten Nederland gebruik van de voor HiSPARC ontwikkelde elektronica en software.
Bekijk hier de algemene HiSPARC brochure [pdf].